อัมพสุตร ว่าด้วยบุคคลเปรียบเหมือนมะม่วง

อัมพสูตร ว่าด้วยบุคคลเปรียบเหมือนมะม่วง พระพุทธเจ้าตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย มะม่วง ๔ ชนิดนี้ มะม่วง ๔ ชนิด อะไรบ้าง คือ ๑. มะม่วงดิบแต่ผิวสุก ๒. มะม่วงสุกแต่ผิวดิบ ๓. มะม่วงดิบและผิวดิบ ๔. มะม่วงสุกและผิวสุก ภิกษุทั้งหลาย มะม่วง ๔ ชนิดนี้แล" ภิกษุทั้งหลาย ในทำนองเดียวกัน บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วง ๔ จำพวกนี้มีปรากฏอยู่ในโลก บุคคล ๔ จำพวกไหนบ้าง คือ ๑. บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงดิบแต่ผิวสุก ๒. บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงสุกแต่ผิวดิบ ๓. บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงดิบและผิวดิบ ๔. บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงสุกและผิวสุก บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงดิบแต่ผิวสุก เป็นอย่างไร คือ บุคคลบางคนในโลกนี้มีการก้าวไป การถอยกลับ การแลดู การเหลียวดูการคู้เข้า การเหยียดออก การครองสังฆาฏิ บาตร และจีวรที่น่าเลื่อมใส แต่เขาไม่รู้ชัดตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงดิบแต่ผิวสุก เป็นอย่างนี้แล เรากล่าวเปรียบบุคคลประเภทนี้ว่าเหมือนมะม่วงดิบแต่ผิวสุก บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงสุกแต่ผิวดิบ เป็นอย่างไร คือ บุคคลบางคนในโลกนี้มีการก้าวไป การถอยกลับ การแลดู การเหลียวดู การคู้เข้า การเหยียดออก การครองสังฆาฏิ บาตร และจีวรที่ไม่น่าเลื่อมใส แต่เขารู้ชัดตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงสุกและผิวดิบ เป็นอย่างนี้แล เรากล่าวเปรียบบุคคลประเภทนี้ว่าเหมือนมะม่วงสุกแต่ผิวดิบ บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงดิบและผิวดิบ เป็นอย่างไร คือ บุคคลบางคนในโลกนี้มีการก้าวไปการถอยกลับ การแลดู การเหลียวดู การคู้เข้า การเหยียดออก การครองสังฆาฏิ บาตร และจีวรที่ไม่น่าเลื่อมใส และเขาไม่รู้ชัดตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงดิบและผิวดิบ เป็นอย่างนี้แล เรากล่าวเปรียบบุคคลประเภทนี้ว่าเหมือนมะม่วงดิบและผิวดิบ บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงสุกและผิวสุก เป็นอย่างไร คือ บุคคลบางคนในโลกนี้มีการก้าวไป การถอยกลับ การแลดู การเหลียวดู การคู้เข้า การเหยียดออก การครองสังฆาฏิ บาตร และจีวรที่น่าเลื่อมใส และเขา รู้ชัดตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วงสุกและผิวสุก เป็นอย่างนี้แล เรากล่าวเปรียบบุคคลประเภทนี้ว่า เหมือนมะม่วงสุกและผิวสุก ภิกษุทั้งหลาย บุคคลเปรียบเหมือนมะม่วง ๔ จำพวกนี้แลมีปรากฏอยู่ในโลก (พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต เล่ม ๒๑ ข้อ ๑๐๕ หน้า ๑๖๒ ฉบับมหาจุฬา) บุคคลที่เหมือนมะม่วงดิบแต่ผิวสุก คือ ปุถุชนมารยาทดี บุคคลที่เหมือนมะม่วงสุกแต่ผิวดิบ คือ พระอริยะมารยาทไม่ดี บุคคลที่เหมือนมะม่วงดิบและผิวดิบ คือ ปุถุชนมารยาทไม่ดี บุคคลที่เหมือนมะม่วงสุกและผิวสุก คือ พระอริยะมารยาทดี