ลักษณะของคนพาล

พระพุทะเจ้าตรัสสอนภิกษุทั้งหลายว่า “ภิกษุทั้งหลาย ลักษณะของคนพาล เครื่องหมายของคนพาล ความประพฤติไม่ขาดสายของคนพาลมี ๓ ประการ คือ คนพาลในโลกนี้ (๑) ชอบคิดแต่เรื่องชั่ว (๒) ชอบพูดแต่เรื่องชั่ว (๓) ชอบทำแต่กรรมชั่ว" (คัมภีร์ปปัญจสูทนี มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก เล่ม ๑๔ ข้อ ๒๔๖ หน้า ๒๙๑ ฉบับมหาจุฬา) พระอรรถกถาจารย์อธิบายว่า "ชอบคิดแต่เรื่องชั่ว หมายถึงประกอบมโนทุจริต ๓ คือ (๑) อภิชฌา มีความเพ่งเล็งอยากได้ของเขา (๒) พยาบาท คิดปองร้าย (๓) มิจฉาทิฏฐิ มีความเห็นผิด ชอบพูดแต่เรื่องชั่ว หมายถึงประกอบวจีทุจริต ๔ คือ (๑) มุสาวาท พูดเท็จ (๒) ปิสุณาวาจา พูดส่อเสียด (๓) ผรุสวาจา พูดคำหยาบ (๔) สัมผัปปลาปะ พูดเพ้อเจ้อ ชอบทำแต่กรรมชั่ว หมายถึงประกอบกายทุจริต ๓ คือ (๑) ปาณาติบาต ฆ่าสัตว์ (๒) อทินนาทา ลักทรัพย์ (๓) กาเมสุมิจฉาจาร(ประพฤติผิดในกาม" (คัมภีร์ปปัญจสูทนี มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสกอรรถกถา เล่ม ๓ ข้อ ๒๔๖ หน้า ๑๕๒ ภาษาบาลีฉบับมหาจุฬา)